ΑΡΘΡΑ

Η περιοδοντική νόσος αφορά τους ιστούς γύρω από το δόντι που στηρίζουν το δόντι στη γνάθο.Οι κύριες μορφές περιοδοντικής νόσου είναι η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα. Η ουλίτιδα είναι φλεγμονή των ούλων και αποτελεί την αρχική μορφή της νόσου

Περισσότερα …

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συντελούνται διάφορες αλλαγές στο σώμα μας και αυτές που συμβαίνουν μέσα στη στοματική κοιλότητα μπορεί να είναι εξίσου σημαντικές με εκείνες που μπορεί να λάβουν χώρα στο υπόλοιπο σώμα.

Γεγονότα

• Οι έγκυες γυναίκες με περιοδοντική νόσο έχουν 7 φορές περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν πρόωρα και ελλειποβαρή νεογνά, σε σχέση με εκείνες που έχουν υγιή ούλα και στοματική κοιλότητα. Σχεδόν 40% των εγκύων γυναικών πάσχουν από κάποιας μορφής περιοδοντική νόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
• Επουλίδα κυήσεως είναι καλοήθης όγκος των ούλων, χρώματος κόκκινου, μωβ ή ροζ και αποτελούν φλεγμονώδη αντίδραση σε οδοντική πλάκα και βακτήρια.
• Ουλίτιδα κύησης: Οι διακυμάνσεις των ορμονών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να οδηγήσουν σε ευαισθησία και φλεγμονή των ούλων, όταν υπάρχουν βακτήρια κατά μήκος της γραμμής των ούλων, με αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο για ουλίτιδα.
• Πρωινή αδιαθεσία: Τα υγρά του στομάχου μπορεί να διαβρώσουν το σμάλτο του δοντιού και να αυξήσουν το ρίσκο για τερηδόνα. Οι έγκυες γυναίκες πρέπει να κάνουν πολύ καλή στοματική υγιεινή και χρησιμοποιούν ασφαλές για την εγκυμοσύνη στοματικό διάλυμα, ώστε να διατηρήσουν την καλή υγεία του στόματος και των ούλων.
• Αποφεύγεται η λήψη ακτινογραφιών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης γιατί μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στο κύημα. Γίνονται μόνο όταν αυτό είναι απολύτως απαραίτητο, πάντα μετά τη λήψη απαραίτητης προφύλαξης, ποδιάς μολύβδου.
• Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι αυξημένες οι ανάγκες της εγκύου σε ασβέστιο, καθώς αυτό χρησιμοποιείται από το έμβρυο, οπότε πρέπει να εξασφαλιστεί ότι δεν έχει έλλειψη ασβεστίου, ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η υγεία της.

Παθογένεια της περιοδοντικής νόσου στην εγκυμοσύνη - Πώς θα επηρεάσει η εγκυμοσύνη τη στοματική υγεία;

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η γυναίκα υφίσταται τις μεγαλύτερες ορμονικές αλλαγές της ζωής της, γεγονός που μπορεί να έχει αντίκτυπο και στο στόμα της. Αυτές οι αλλαγές συμπεριλαμβάνουν αύξηση των φυλετικών ορμονών, λόγω αλλαγών στη διατροφή, στη στοματική υγιεινή και στη σύνθεση του σάλιου. Κατά τη διάρκεια της γονιμοποίησης και της εμφύτευσης, το ωχρό σωμάτιο συνεχίζει να παράγει ολοένα και αυξανόμενα ποσά οιστρογόνων και προγεστερόνης, καθώς δημιουργείται ο πλακούντας. Προς το τέλος του 3^ου τριμήνου η προγεστερόνη φτάνει στην πιο μεγάλη της τιμή, 100ng/m, 10πλάσια σε σχέση με τις τιμές που φτάνει κατά τη διάρκεια του κύκλου, ενώ τα οιστογόνα φτάνουν στις ανώτερές τους τιμές 6ng/ml, 30 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με αυτές του κύκλου. Αυτή η αύξηση στις φυλετικές ορμόνες,οιστρογόνα και προγεστερόνη, εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους στο σώμα, που επιδρά στην περιοδοντική νόσο, επηρεάζοντας τη μικροβιακή της χλωρίδα, προκαλώντας αύξηση των τερηδονογόνων και περιοπαθογόνων μικροοργανισμών, αυξημένη αγγειακή διαπερατότητα και άλλες αλλαγές στους ιστούς του περιοδοντίου και στην ανοσολογική αντίδραση της εγκύου.

Η περιοδοντίτιδα προκαλείται από διάφορα περιοπαθογόνα gram αρνητικά βακτήρια. Η μικροβιακή χλωρίδα που σχετίζεται με την περιοδοντική νόσο μπορεί να διεγείρει την έκκριση κυτοκινών και προσταγλαδινών και δυνητικά να προκαλέσει πρόωρο τοκετό. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα επίπεδα προσταγλαδινών και κυτοκινών σταθερά αυξάνονται, μέχρι να φτάσουν ένα κρίσιμο όριο, που προκαλεί τη διαστολή του τραχήλου και εντέλει τον τοκετό. Σε ακραίες περιπτώσεις, ακόμα και η ουλίτιδα που μπορεί να ενταθεί λόγω της ορμονικής επιβάρυνσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είναι δυνατόν γίνει η αιτία για προεκλαμψία, πρόωρο τοκετό ή ελλιποβαρή νεογνά ή ακόμα και αποβολή και περιγεννητική θνησιμότητα. Συγκεκριμένα, τα βακτήρια από τη διήθηση περιοδοντίου από περιοπαθογόνους μικροοργανισμούς και τα παραπροΪόντα τους οδηγούν στην παραγωγή κυτοκινών και απευθείας μέσω της κυκλοφορίας ή μέσω του μητρικού ήπατος με την παραγωγή ειδικών μεσολαβητών φλεγμονής, προκαλούν φλεγμονή στον πλακούντα και της χοριοαμνιοτικής μεμβράνης, γεγονός που οδηγεί στη διαταραχή της αρχιτεκτονικής του πλακούντα και μείωση των αυξητικών παραγόντων του κυήματος και μπορεί να οδηγήσει σε προεκλαμψία ή γέννηση ελλιποβαρούς νεογνού. Η βακτηριακή διήθηση των μεμβρανών και του πλακούντα όμως, μπορεί και να ξεκινήσει φλεγμονή, μέσω διέγερσης του TLR-4 και την παραγωγή προσταγλαδίνης PGE2, που είναι δυνατόν να προκαλέσουν ρήξη των μεμβρανών και συσπάσεις της μήτρας και να οδηγήσει μ’ αυτό τον τρόπο σε πρόωρο τοκετό. Επίσης, οι μεσολαβητές της φλεγμονής μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη των οργάνων του κυήματος, δημιουργώντας έτσι μακροπρόθεσμα προβλήματα στο έμβρυο, περιγεννητική θνησιμότητα, ή ακόμα και αποβολή.

Τι είναι επουλίδα κυήσεως;

Πρόκειται για μία καλοήθη νεοπλαστική οντότητα, είναι υπερπλαστικός ιστός συνήθως ανάμεσα από δύο δόντια. Συχνότερα παρουσιάζεται στο 2ο τρίμηνο της κυήσεως. Μπορεί να έχει άσπρο-ροζ χρώμα ή ερυθρό ή μωβ και μπορεί να αιμορραγεί με το βούρτσισμα των δοντιών. Η εμφάνισή της μπορεί να προληφθεί εάν ακολουθήσει κανείς τις γενικότερες οδηγίες στοματικής υγιεινής και ιδιαίτερα τη χρήση του νήματος. Εάν παρόλα αυτά εμφανιστεί, θα χρειαστεί να προγραμματιστεί η αφαίρεσή της, μετά το τέλος της εγκυμοσύνης.

Το μωρό παίρνει ασβέστιο από τα δόντια της μαμάς;
Όχι. Αυτό είναι ένας μύθος. Η λήψη σκευασμάτων ασβεστίου, ως συμπλήρωμα στη διατροφή, μπορεί να είναι απαραίτητη, ιδιαίτερα εάν δεν είναι επαρκής η πρόσληψη ασβεστίου από τις τροφές, όχι όμως επειδή το έμβρυο θα πάρει ασβέστιο από τα δόντια της εγκύου. Το μόνο που μπορεί να γίνει, εάν δεν επαρκεί το ασβέστιο που προσλαμβάνει η μητέρα από τις τροφές, είναι να αρχίσει να απορροφάται ασβέστιο από τα οστά της και όχι από τα δόντια της.
Συχνά ακούγεται ότι «όλα μου τα δόντια χάλασαν όταν ήμουν έγκυος στο παιδί μου». Υπάρχουν όντως περιπτώσεις που μπορεί να συμβεί αυτό κατά τη διάρκεια μίας εγκυμοσύνης. Η συχνή αδιαθεσία που μπορεί να έχουν κάποιες μητέρες ιδιαίτερα στους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης και η συχνή πρόσληψη τροφών και ποτών πλούσιων σε σάκχαρα, σε συνδυασμό με την ελλιπή στοματική υγιεινή είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε μία μεγάλη τερηδονική προσβολή.
Η προσεγμένη διατροφή σε συνδυασμό με την καλή στοματική υγιεινή μπορούν να διατηρήσουν τα επίπεδα της στοματικής υγείας της μητέρας καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Μπορώ να επισκεφθώ τον οδοντίατρο όσο είμαι έγκυος;
Γενικά συνίσταται η αποφυγή οποιασδήποτε οδοντιατρικής εργασίας κατά την εγκυμοσύνη που να έχει σχέση με αισθητική ή να είναι προαιρετική. Εάν υπάρχει ανάγκη θα πραγματοποιηθεί η αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών, όπως ενδοδοντικές θεραπείες ή εξαγωγές.
Καθαρισμός των δοντιών είναι προτιμότερο να γίνεται κατά το 2ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
Καλό είναι εάν δεν είναι απόλυτη ανάγκη καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης να αποφεύγεται η λήψη ακτινογραφιών. Η έκθεση του εμβρύου σε ακτινοβολία αναφέρεται ότι πιθανώς να συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης λευχαιμιών στην μετέπειτα ζωή του παιδιού.

Συμπερασματικά, οι ορμονικές μεταβολές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχουν πολύ μεγάλη επίδραση στη στοματική υγεία και περισσότερο η πλημμελής στοματική υγιεινή ή η παντελής έλλειψη αυτής, παρά ο ορμονικός παράγοντας, μπορεί να οδηγήσουν σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις που συνδέονται με την εγκυμοσύνη (όπως η ουλίτιδα ή η επουλίδα κυήσεως) ή στην έξαρση μιας υπάρχουσας περιοδοντίτιδας. Η πλάκα και η πέτρα δηλαδή είναι η πηγή των μικροβίων που δημιουργούν την ουλίτιδα και ακόμα και στην περίπτωση της εγκυμοσύνης, οι υπερβολικές ορμόνες που είναι ούτως ή άλλως φυσιολογικές, απλά θα εντείνουν ένα υπάρχον πρόβλημα ή θα το επιδεινώσουν και μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την εγκυμοσύνη. Απουσία τοπικού παράγοντα μία γενικευμένη ερυθρότητα των ούλων ή μία μικρή αιμορραγία κατά το βούρτσισμα, που μπορεί να εμφανιστεί λόγω εγκυμοσύνης είναι άνευ σημασίας και ανάξια λόγου. Τα υψηλά επίπεδα προγεστερόνης μπορούν να οδηγήσουν σε ουλίτιδα που μπορεί να προκαλέσει πόνο, οίδημα και αιμορραγία στα ούλα. Αυτή η ουλίτιδα συνήθως χειροτερεύει στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Θεραπεία της είναι συντηρητική και σημαντική είναι η συμβολή της ασθενούς με καλή στοματική υγιεινή και συμμόρφωση με τις οδηγίες του οδοντιάτρου για τη διατήρηση του θεραπευτικού αποτελέσματος.

Τι μπορώ να κάνω για να μην έχω πρόβλημα με τα ούλα και τα δόντια μου όσο είμαι έγκυος;

1. Διατήρησε την υγεία των δοντιών και των ούλων σου! Η καλή στοματική υγιεινή είναι το άλφα και το ωμέγα. Συνίσταται βούρτσισμα με μαλακή οδοντόβουρτσα, χρήση οδοντικού νήματος και βέβαια έλεγχος της διατροφής.
   Μία ισορροπημένη διατροφή με περιορισμένες τις τροφές και τα ποτά που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα είναι το κλειδί για τη διατήρηση της στοματικής σας υγείας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
   Καλό είναι να πλένετε τα δόντια μετά από κάθε γεύμα ή να ξεπλένετε το στόμα και να μασάτε μία τσίχλα χωρίς ζάχαρη, με ξυλιτόλη, εάν αυτό δεν είναι δυνατόν. Η περιοδοντική νόσος μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό ή τη γέννηση ελλειποβαρούς νεογνού. Επίσης, τα περιοπαθογόνα βακτήρια είναι δυνατόν να μεταφερθούν από το στόμα της μητέρας στη μικροβιακή χλωρίδα του στόματος του βρέφους.
2. Η ναυτία που αυξάνει την οξύτητα του στόματος (PH), με συχνούς εμετούς ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση δημιουργούν αυξημένο κίνδυνο διάβρωσης των δοντιών.
3. Πρόληψη ασθενειών των ούλων: Πολλές γυναίκες μπορεί να αναπτύξουν ασθένειες στα ούλα και τα δόντια τους, λόγω των φυσιολογικών ορμονικών αλλαγών που γίνονται στο σώμα τους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Φροντίστε να κάνετε τακτικούς ελέγχους, ώστε να προλαμβάνεται ή ακόμα καλύτερα να αποφεύγετε τη δημιουργία προβλημάτων στο στόμα και αν δημιουργηθούν να θεραπευτούν εγκαίρως.
4. Το κάπνισμα μπορεί να βλάψει την υγεία και της εγκύου και του αγέννητου μωρού της και δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την επιδείνωση της περιοδοντικής νόσου.

Αν και πολλοί από εμάς δεν έχουν γεννηθεί με τέλεια δόντια σε χρώμα ή σε σχήμα, δεν υπάρχουν προβλήματα που δεν λύνονται και δεν υπάρχει λόγος να μάθει να ζει κανείς με τα στραβά, σπασμένα πολυτερηδονισμένα δόντια.

Η πρόληψη στην οδοντιατρική, όπως και σε άλλους τομείς είναι εξίσου σημαντική με τη θεραπεία και οι αισθητικές παρεμβάσεις αποτελούν πλέον συνηθισμένη αφορμή επίσκεψης στο οδοντιατρείο.

Περισσότερα …

Στην εποχή των ραγδαίων εξελίξεων όσον αφορά χειρουργικές τεχνικές και υλικά, θεωρείται πλέον δεδομένο ότι τα οδοντικά εμφυτεύματα ,που αντικαθιστούν τη ρίζα του φυσικού δοντιού, 

πλεονεκτούν στην αίσθηση, στην αισθητική,στη σταθερότητα, στη διάρκεια ζωής και στην αντοχή, συγκριτικά με μία γέφυρα ή μία οδοντοστοιχία και αυτό είναι γενικά αποδεκτό από το γενικό πληθυσμό και όχι μόνον από τους ειδικούς.
 

 Και από την εποχή που χρειαζόταν να περιμένει κανείς 3-4 ή 4-6 μήνες μέχρι τα εμφυτεύματα που θα τοποθετούσε να αποκτήσουν καλή σταθερότητα (οστεοενσωμάτωση) ώστε να είναι έτοιμα να συνδεθούν με τα καινούρια δόντια («φόρτιση») περάσαμε μετά από μακροχρόνια έρευνα, μέσα από παγκόσμιες πολυκεντρικές κλινικές μελέτες σε νέα πρωτόκολλα που επιτρέπουν με ασφάλεια την πρώιμη φόρτιση (early loading) σε 6-8 εβδομάδες, χάρη στην ειδική επεξεργασία που έχει υποστεί η επιφάνεια των εμφυτευμάτων (SLA-sand blasted large grit acid etched), ώστε να προσελκύει τα οστικά κύτταρα και να τα κινητοποιεί να παράγουν γρηγορότερα νέο οστό, με αποτέλεσμα την επίτευξη ταχύτερης οστεοενσωμάτωσης.
Η τοποθέτηση των εμφυτευμάτων έχει τόσο υψηλά standards που δεν αρκεί πλέον απλά «να τα δεχτεί ο οργανισμός», ώστε να χαρακτηριστεί η θεραπεία επιτυχημένη, όπως ακόμη ρωτούν χαρακτηριστικά εκείνοι που έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με το αντικείμενο. Η ακριβής τους θέση δεν επιλέγεται, όπως παλαιότερα, από την ύπαρξη οστού, αλλά υπαγορεύεται από την αισθητική. Η τελική εικόνα της επιθυμητής προσθετικής αποκατάστασης είναι τώρα η αφετηρία της επιτυχημένης σχεδίασης της εμφυτευματικής θεραπείας.

Περισσότερα …